Planlama nedir?

Talep Planlama ve Tahminleme nedir?

Satış ve Operasyon Planlama nedir?

Üretim Planlama nedir?

Malzeme Planlama nedir?

Detay Çizelgeleme nedir?

Stok Optimizasyonu nedir?

Depo ve Lojistik Planlama nedir?

Tedarik Zinciri Yönetimi nedir?

İşgücü Planlama nedir?

Optimizasyon nedir?

Detay Çizelgeleme, üretim sistemlerinde yapılacak işlerin hangi kaynaklar tarafından ne zaman yapılacağının belirlenmesidir.

Tedarik Zinciri Yönetimi kapsamında operasyonlara başlamadan önce hazırlanan en son ve en detaylı planlar, Detay Çizelgeleme (Detailed Scheduling) ile oluşturulur. Sevkiyat, üretim ve malzeme temin planları doğrultusunda üretim ortamında işlerin ve operasyonların hangi sırada yapılması gerektiğinin belirlendiği aşamadır.

Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) kapsamında

İleri Üretim Çizelgeleme veya Advanced Production Scheduling (APS)

süreci olarak da adlandırılmaktadır.

Tedarik Zinciri Yönetiminin tüm süreçlerine ilişkin bilgi notu için tıklayınız.

Detay Çizelgeleme'nin Kurumsal Performansa Etkisi Nedir?

Detay Çizelgeleme sonucunda üretim ortamında yapılacak tüm işlerin kaynaklar üzerinde başlama ve tamamlanma zamanlamalarını gösteren bir çizelge oluşturulur.

Mevcut kısıtlamalar doğrultusunda uygulanabilir (yani tüm kural ve kısıtlamalara uyan) bir çizelgeyi oluşturabilmek bile çoğu zaman başarı olarak görülebilir.

Uygulanabilir çizelgelerin oluşturulmasının ötesinde, kaynak kullanım oranlarını ve üretim miktarlarını artıracak; atölye içi stokları, gecikmeleri, setup kayıplarını, fazla mesaileri ve dolayısıyla maliyetleri azaltacak, vb. amaçlar doğrultusunda en iyi (optimum) çizelgeyi tespit etmek kurumsal Detay Çizelgeleme süreçlerinin nihai hedefi olmalıdır.

Detay Çizelgeleme süreci kapsamında bu doğrultuda verilen kararlar pek çok anahtar performans göstergesini (KPI) doğrudan etkileyen faktörler olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu göstergelere bazı örnekler aşağıdaki gibi sıralanabilir.

 ● Makineler, İşçiler ve Diğer Üretim Kaynakları için Kapasite Kullanım Oranları (Utilization Rates)

 ● Zamanında ve Eksiksiz Teslimat ve Hizmet Düzeyleri (OTIF, OTD, Service Levels)

 ● Üretimde, Satın Almada ve Sevkiyatta Hızlandırma Maliyetleri (Expediting Costs)

Detay Çizelgeleme Yaparken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Üretim ortamında Detay Çizelgeleme sırasında dikkat edilmesi gereken çok sayıda faktör bulunabilir. Bu faktörlere bazı örnekler şu şekildedir:

 ● Yapılması gereken işler (iş emirleri veya siparişler)

 ● İşler için gerekli kaynaklar ve kapasite ihtiyaçları (işlem süreleri)

 ● İşlerin terminleri veya gerçekleştirilmesi gereken zaman aralıkları

 ● İşi işlemede kullanılacak kaynaklar ve kullanılabilir kapasiteleri (makine, personel, araç, ekipman, vb.)

 ● Kaynakların (varsa) set-up özellikleri ve ihtiyaçları

 ● İşlerin operasyonel özellikleri, öncül-ardıl ilişkileri, rotaları, vb.

 ● Tüm bu unsurlar, kurumun Detay Çizelgeleme süreçlerinin tasarımını ve işleyişini etkiler.

Detay Çizelgeleme'de Yenilikçi Yaklaşımlar Nelerdir?

Klasik Detay Çizelgeleme uygulamaları genellikle kaynaklara iş yüklerine göre iş atamalarının yapılması, girdi/çıktı kontrolü ile iş yükünün takibi ve basit operasyon sıralama kurallarının tanımlanmasından ibarettir.

Bu kapsamda akla ilk gelebilecek sıralama kuralları şu şekildedir:

 ● İlk Önce, En Yakın Terminli Olan İşe Başlama
 ● İlk Önce, En Uzun İşlem Süreli Olan İşe Başlama
 ● İlk Önce, En Kısa İşlem Süreli Olan İşe Başlama
 ● İlk Önce, İlk Gelen İşe Başlama (FIFO), vb.

Pratikte, operatör inisiyatifinde verilen sıralama kararları,

kurumsal performans yerine bireysel konfora odaklanabilir.

Yenilikçi yaklaşımlar kapsamında, basit sıralama kurallarının veya operatörün konfor odaklı tercihleri ötesinde mevcut üretim ortamının kritik öneme sahip operasyonel kısıtlamaları, kaynak darboğazları, müşteri öncelikleri, sözleşme şartları ile çok çeşitli amaçları bütünsel olarak göz önünde bulunduran doğrultusunda İleri Çizelgeleme Algoritmaları geliştirilebilir.

Çizelgeleme algoritmaları tasarımı,

kurum özelinde Terzi İşi gerçekleştirilmelidir.

Çok sayıda etkili faktörün varlığında, manüel olarak deneme-yanılma yoluyla ve uzun sürelerde hazırlanabilen çizelgeler bu tarz algoritmalar sayesinde çok daha kısa sürede ve daha etkin şekilde oluşturulabilmektedir.

Detay Çizelgeleme'de Gantt Şemaları Kullanımı

Üretim veya malzeme planları tablolar kullanılarak kolaylıkla oluşturulup takip edilebilirken Detay Çizelgeleri takip etmek için en kullanışlı araçlar Gantt Şemaları'dır.

Gantt şemaları çizelgelerin geliştirilmesinde, incelenmesinde ve takibinde önemli ölçüde kolaylıklar sağlamasından dolayı yenilikçi sistematiklerin bir parçası olarak karşımıza çıkmaktadır.

Örneğin,

Bir kaynağın işleri hangi sıra ile yapacağı Detay Çizelgeleme sürecinin vereceği bir karardır. Bu sıralama kararı doğrultusunda oluşturulan Gantt şeması kaynakların malzemeleri işleme sırasını ve gerekiyorsa setup ihtiyaç zamanlamasını gösterir.

Belli bir işin üretim ortamı içerisinde işlemeye tabi tutulacağı kaynaklar ve dolayısıyla izleyeceği rotası da Gantt şemaları ile incelenebilir.

ÖNEMLİ NOT:

Bu yazı kurumsal tedarik zinciri yönetimi çalışmaları üzerine genel bir bilgilendirme sağlamak amacıyla paylaşılmıştır. Sözü edilenlerin tüm kurumlar için aynı oranda geçerli olacağı düşünülmemelidir.

Dr. İlker Güçlü, Optimum Planlama

« BAŞA DÖN

Planlama nedir?

Talep Planlama ve Tahminleme nedir?

Satış ve Operasyon Planlama nedir?

Üretim Planlama nedir?

Malzeme Planlama nedir?

Detay Çizelgeleme nedir?

Stok Optimizasyonu nedir?

Depo ve Lojistik Planlama nedir?

Tedarik Zinciri Yönetimi nedir?

İşgücü Planlama nedir?

Optimizasyon nedir?